Stap voor stap een toekomstbestendig centrum

Op basis van een intensief en open proces waarbij alle belanghebbende partijen hun inbreng konden leveren, is deze Actiewijzer Wij Samen Zeewolde tot stand gekomen. Onderzoeksbureau Stec bezit een grote expertise als het gaat om retail in centrumgebieden. Vanuit die kennis hebben zij de accenten en prioriteiten in het plan aangebracht. De Actiewijzer Wij Samen Zeewolde moet gezien worden als een advies om te komen tot een toekomstbestendig centrum.

Het is zeker geen blauwdruk, want de toekomst laat zich niet voorspellen. Het is juist van belang dat de invulling flexibel blijft, waardoor steeds ingespeeld kan worden op nieuwe kansen en ontwikkelingen. De presentatie van de Actiewijzer is stap 5 in het proces; de volgende fase is die van bestuurlijke besluitvorming.

Zonder ingrijpen dreigt het centrum van Zeewolde haar aantrekkingskracht te verliezen. Gemeente en ondernemers werken daarom samen aan een nieuw toekomst- en investeringsperspectief voor Winkelhaven Zeewolde.

Download de actiewijzer.

Titel

De rol van het centrum
Door allerlei oorzaken, die in de Actiewijzer nader worden omschreven, is de rol van winkelcentra veranderd. Het vraagt om een omslag in denken en doen om dit tij te keren. Beleving, daar gaat het om, meerwaarde creëren ten opzichte van alternatieve mogelijkheden om aankopen te doen. Van place-to-buy naar place-to-be & buy.

Zeewolde kent een aantal duidelijke unique selling points, waarop nu voortgeborduurd kan worden (zie het wolkenbeeld hiernaast). Bureau Stec karakteriseert het centrum van Zeewolde als ‘Service & Shop’. Vooral het dagelijkse versaanbod (supers/verswinkels) trekt mensen ernaar toe. Die functionele rol moet daarom nog meer verstrekt worden door o.a. lokaal ondernemerschap (van winkelier naar centrumondernemer) en het optimaliseren van service/gemak, expertise en persoonlijk contact.

Kort samengevat moet gezorgd worden voor een stevig fundament. De basis moet gewoon kloppen: vraag en aanbod moeten in balans zijn, er moet goed worden samengewerkt en er moet een duidelijke visie zijn. En als aan die voorwaarde is voldaan, kan met een mix van acties meerwaarde gecreëerd worden, waardoor zowel ondernemers als consumenten het hart van het dorp meer gaan waarderen en er uiteindelijk ook meer gaan kopen.

Als de fundering in orde is, kan met behulp van de 5 hieronder genoemde thema’s gebouwd worden aan een vitaal en toekomstbestendig centrum. Cruciaal daarbij is de wil (bij alle partijen) om het roer echt om te gooien.

Titel

Thema 1 – Een kleiner, maar fijner centrum

Visie voor 2020
Binnen een compact centrumgebied (A-gebied) krijgen detailhandel, horeca en dienstverlening volop de ruimte. Daarbuiten (B & C-gebied) domineert de woonfunctie. Zo profiteren de winkels en aanvullende centrumfuncties in het A-gebied optimaal van elkaars aanwezigheid. Er is een aangesloten winkelstructuur met een (gezonde) leegstand van ca. 5%. Omdat supermarkten belangrijke trekkers zijn, moeten ze verspreid in het A-gebied gevestigd zijn. Dus geen uitbreiding van het aanbod, maar een betere situering. Met ruime en gratis parkeergelegenheid bepalen de supermarkten grotendeels de passantenstromen naar/in het centrum.

Onderbouwing
Door o.a. het inwoneraantal en de komst van online shoppen zal het draagvlak voor fysieke winkels in ons centrum verder afnemen. Daarbij kennen investeringen in retail in Zeewolde een bovengemiddeld/hoog risicoprofiel, waardoor het steeds lastiger is om financiers te vinden. Zonder ingrijpen zal de leegstand tot wel 30% stijgen met alle gevolgen en kosten van dien. Het concentreren van winkels in een kleiner gebied zorgt voor meer passanten, meer bestedingen en meer dynamiek en is dus een noodzaak.

Een selectie van bijbehorende acties:

Toepassen van de ABC-gebieden bij de afbakening van het centrum
Actualisering bestemmingsplan
Opzetten van een ‘winkelverplaatsingsfonds’ door de gemeente
Verplaatsing bestaande supers binnen het centrum
Andere functies naar het centrum halen (dienstverlening)
Het opzetten van een ‘centrummanagement’

Titel

Thema 2 – Attractieve Centrumbeleving

Visie voor 2020
In 2020 heeft Zeewolde een uitnodigend centrum waar mensen graag komen. Het is er gezellig en groen en winkelen is er leuk. Er zijn twee aantrekkelijke (horeca)pleinen. Ook andere functies gericht op bijvoorbeeld ontspanning en cultuur zijn er gevestigd.

Onderbouwing
Het huidige centrum mist de beleving waar de consument van nu naar op zoek is. Dat zit hem niet alleen in de aankleding, maar ook in wat je er vindt. Uit onderzoek blijkt dat horeca, ontspanning en leisure steeds belangrijker worden voor winkelcentra. ‘Blurringconcepten’ (mixen van functies) doen het goed, denk bijvoorbeeld aan de combi kapper/lunchroom of restaurant/verkoop streekproducten. Horeca moet gedifferentieerd en van goede kwaliteit zijn. Het aandeel horeca moet groeien van 16% nu naar 25% in de toekomst.

Een selectie van bijbehorende acties:

Creëren van een schoon en aantrekkelijk centrum
Nieuwe aansprekende verlichting
Fysieke afbakening van het centrumgebied
De Aanloophaven en het Kerkplein visueel verbinden
Watergebonden attracties bij de haven creëren
Stimuleren kwaliteitshoreca

Titel

Thema 3 – Topfit en gastvrij lokaal ondernemerschap

Visie voor 2020
In 2020 is het centrum de leukste plek die Zeewolde te bieden heeft. De centrumondernemers werken samen aan hun gezamenlijke doel: interesseren, verrassen en binden van hun klanten door excellente service en persoonlijke aandacht. Er zijn verfrissende nieuwe winkelconcepten, die een aanzuigende werking hebben.

Onderbouwing
Consumenten stellen hoge eisen. Ze zijn prima geïnformeerd en vinden het op zich geen probleem om verder te reizen voor een aankoop of die aankoop online te doen. Binden van koopkracht is lastig. Toch blijkt dat die klant tegelijkertijd wél graag naar de winkel komt, maar daar dan wel volop aandacht, service en gemak wil vinden. Het centrum als geheel moet dus toegevoegde waarde leveren. Daarom moet ingezet worden op kwaliteiten die alleen fysieke winkels kunnen leveren.

Een selectie van bijbehorende acties :

Training in gastvrij ondernemerschap
Tijdelijke invulling leegstaande panden: events, kunst, pop-up stores
Behoud van gratis parkeren
Aansluiten bij initiatieven als ‘graaggedaan.nl’
Toestaan winkels op wielen
Flexibiliteit en verlichte regelgeving

Titel

Thema 4 – Marketing by ambassadors

Visie voor 2020
Kort en goed: in 2020 zijn ondernemers, consumenten en gemeente trots op ‘hun’ centrum en dragen dat enthousiasme uit.

Onderbouwing
Marketing via ‘fans’ is een uiterst krachtig instrument. Het proces begint bij de ondernemer die oprecht trots moet zijn op zijn winkel en winkelgebied. Marketing en branding van een centrum zijn van cruciaal belang voor succes. Maar het kan alleen maar werken als het hele plaatje klopt. Met alleen een attractief centrum ben je er niet; het gaat om oprechte en echte beleving. Dat gevoel wordt herkend door velen die als ambassadeur de meerwaarde naar buiten brengen.

Een selectie van bijbehorende acties :

Creëren van een stevig fundament (zie thema 1, 2 en 3)
Gezamenlijke en goed afgestemde evenementenkalender
Opzetten van een loyaliteitsprogramma voor het centrum
Ludieke actie initiëren
Onderscheidende activiteiten in het centrum (bijv. themaweken)

Titel

Thema 5 – Professionele organisatie en samenwerking

Visie voor 2020
In 2020 zijn constructieve stappen gezet in de samenwerking tussen de verschillende belanghebbende centrumpartijen (gemeente, ondernemers, vastgoed & financiers) en er is een centrummanagement in het leven geroepen. Zo wordt de Actiewijzer op professionele wijze aangestuurd. Ook inwoners zijn doordrongen van het effect van hun koopgedrag op het functioneren van het centrum.

Onderbouwing
Stakeholders moeten zich realiseren dat er sprake is van onderlinge afhankelijkheid. Samenwerking is in deze context een niet te onderschatten succesfactor. De realisatie van de actiepunten staat of valt bij een professionele samenwerking.

Een selectie van bijbehorende acties :

Opzetten van een centrummanagement
Gezamenlijk oppakken van en meedoen aan evenementen
Vertaling Actiewijzer in een concreet uitvoeringsplan BIZ
(Mee)investeren in communicatiemiddelen, centrummanagement en trainingen
Hanteren gelijke openingstijden
Blijvend monitoren van functioneren van centrum